Scheepstra Kabinet pakt eindelijk uit met Grote Drie

Onderwijsgeschiedenis centraal in Roden

RODEN – Aankomende week wordt er in het Scheepstra Kabinet te Roden wederom een fraaie expositie geopend. Een hele bijzondere ook, want voor het eerst in de geschiedenis zal het werk van drie grootheden te zien zijn in Roden. Het gaat hier om werk van de heren Jan Ligthart, Cornelis Jetses en uiteraard Hindericus Scheepstra. Wat deze drie met elkaar gemeen hebben? Dr. Hilda Amsing en Alie Folkerts vertellen.
‘De Grote Drie’ worden ze voor het gemak maar even genoemd. Ligthart, Scheepstra en Jetses waren jarenlang verantwoordelijk voor de meest prachtige leesboekjes die in Nederlandse scholen werden gebruikt. Hoewel het Scheepstra was die de boeken voornamelijk schreef, was deze samenwerking de kracht van het ongekende succes van deze boekjes. Dr. Hilda Amsing is verbonden aan de Faculteit Gedrags- & Maatschappijwetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen, met als vakgebied Onderwijs en Onderwijskunde. Ze houdt zich vooral bezig met de geschiedenis van het onderwijs. ‘Daarnaast ben ik bestuurslid van de Cornelis Jetses Stichting’, vertelt Hilda. ‘We hadden al een tijdje lang het idee om iets met de Grote Drie te doen.’
Dat kwam goed uit, want het Scheepstra Kabinet had hetzelfde idee. ‘Ik geloof niet in toeval’, lacht Alie. ‘De tentoonstelling hadden we al op de agenda staan, toen we benaderd werden vanuit de Rijksuniversiteit. Prachtig toch?’.
Hilda liet voorafgaand aan de tentoonstelling haar studenten een ‘bachelor stuk’ over de Grote Drie schrijven. ‘Zij gingen allemaal aan de slag met een deelonderwerp. Dat leverde veel informatie op’, zegt Hilda. Alie kan dat beamen. ‘Ik heb zelf ook nog veel geleerd. We hebben daarnaast veel bezoekers die écht de diepte in willen. Het zou dus mooi zijn als de stukken straks allemaal te zien zijn op een touchpad. Zo kan men nóg meer informatie over de Grote Drie krijgen, dan hetgeen wij laten zien.’
Alleen een verzameling werkstukken maakt natuurlijk nog geen tentoonstelling. ‘We hadden een stageloper, Astrid, die hiermee aan de slag is geweest. We zijn samen naar het Scheeptra Kabinet gegaan, hebben veel gesproken over het onderwerp en Astrid is hiermee aan de slag gegaan. Dat begon met het thema: dat moest met leren te maken hebben. Astrid kreeg boekjes mee en ging aan, de hand van de informatie die ze kreeg, aan de slag’, aldus Hilda.
Zo vormde zich langzaam maar zeker een volwaardige tentoonstelling. Leuke items binnen deze tentoonstelling zijn de originele schetsen van illustrator Jetses. ‘Hij was nogal zuinig’, zegt Hilda. ‘Dus hij schetste veel op één papier. Het leuke is dat je hem kan zien oefenen. Zijn illustraties zijn daarnaast bij heel veel mensen bekend. Zij kunnen nu mooi zien hoe zo’n plaat tot stand kwam.’
Alie beschouwt de tekeningen van Jetses als pure kunst. ‘Hij kon zó mooi tekenen. Dat was echt kunst.’ De mannen kwamen op den duur bij elkaar. Scheepstra (schrijver) en Ligthart (onderwijsvernieuwer) werden vrienden en de illustraties van Jetses gaven de boekjes een extra dimensie.
Alie hoopt dat de expositie in het knusse Scheepstra Kabinet de mensen zal aangrijpen. ‘Het is heel herkenbaar en vooral heel mooi’, stelt zij. Volgens Hilda kunnen er nog steeds lessen worden getrokken uit de boekjes die dankzij dit trio in omloop kwamen. ‘Eén van die dingen is het aanspreken op het goede van het kind, in plaats van straffen wanneer iemand wat fout doet’, zegt Hilda.
Volgens Alie zijn er zeker nog vervolgexposities te bedenken. ‘Nu hebben we een tentoonstelling op het gebied van onderwijs, maar dat zou eventueel ook op het gebied van techniek en moederliefde kunnen’, stelt zij. Hilda is ervan overtuigd dat deze expositie in ieder geval een breed publiek zal trekken. ‘Ook de studenten die er mee bezig zijn, zijn zeer enthousiast. Ik was bang dat zij het misschien als oubollig zouden ervaren, maar dat is niet het geval. Voor studenten van de PABO, kunstliefhebbers en mensen met een bovengemiddelde interesse in onderwijs, is deze expositie zeker een aanrader.’
Aanstaande donderdagavond wordt de expositie officieel geopend op De Deel van het Scheepstra Kabinet. De opening vindt plaats om 19:00 uur.