Spullen demonteren wordt beloond bij nieuw high tech brengstation

‘We willen toe naar één groot circulair centrum’

RODEN – Vorige week dinsdag klokslag 8:00 uur sloeg wethouder Kirsten Ipema middels een joekel van een kraan de eerste paal van de nieuwe high tech gemeentewerf en grondstoffencentrum de grond in. En daarmee is de bouw officieel gestart. Rond de bouwvakvakantie van volgend jaar moet het technologische hoogstandje aan de rand van het Roder industrieterrein Bitseveld klaar zijn. Op het nieuwe grondstoffencentrum worden 52 verschillende afvalstromen gescheiden. Nu zijn dat er 28. Wie zijn afgedankte spullen gedemonteerd en gesorteerd op verschillende onderdelen aanlevert betaalt niets, wie zijn oude fiets in z’n geheel in een bak sodemietert moet wel de portemonnee trekken. ‘Uiteindelijk is het de bedoeling dat we een volledig circulair centrum krijgen’, vertelt afdelingsmanager beheer Jan Louwes van de gemeente Noordenveld.

Terwijl er aan de Ekkelkamp volop wordt gewerkt aan de bouw een gloednieuwe gemeentewerf, zijn de voorbereidingen om nog meer afvalstromen te scheiden op het oude brengstation al in volle gang. Zo hebben de verschillende soorten avalbakken nummers gekregen om het de bezoekers gemakkelijker te maken. Op het nieuwe grondstoffencentrum wordt het scheiden van afval naar een veel hoger plan getild. Zo worden er maar liefst 52 verschillende afvalstromen gescheiden, vertelt Jan Louwes die vanaf het allereerste begin betrokken is bij de totstandkoming van de nieuwe gemeentewerf en brengstation.

Hoogwaardige grondstoffen

‘Neem oud ijzer. In de oude situatie komt dat allemaal op één bult. Dat wordt afgevoerd en gaat linea recta de hoogovens in. ‘Gruis’ noemen we dat. In de nieuwe situatie worden verschillende metaalsoorten gescheiden: er komt een aparte bak voor aluminium, koper, zink, blik, gietijzer, rvs en lood. Zo proberen we zoveel mogelijk hoogwaardige mono grondstoffen terug te krijgen.’ Dit proces wordt in vrijwel alle afvalstromen doorgetrokken. Ook wat alles wat nu onder de noemer ‘puin’ valt wordt straks gescheiden. ‘In deze bak liggen toiletpotten, stukken beton, gebakken stenen, keramiek, tegels en aardewerk. Nu wordt dat allemaal gemalen en gebruikt als fundering voor wegen. Van oud beton kun je nieuw beton maken wat weer gebruikt kan worden voor fietspaden. Daar mag geen keramiek tussen zitten, dat is scherp en daar krijg je lekke banden van’, zegt Louwes die zich ervan bewust is dat het een uitdagend project wordt. Uniek is het scheiden van harde kunststoffen. Dat gebeurt straks op kleur. Het afgedankte oranje vrachtautootje gaat in de oranje bak, de oude witte tuinstoel in de bak voor wit kunststof. ‘Het probleem met het recyclen van kunststof is, is kleur. Wil je een mooie helderblauwe kleur krijgen en er zit één rood item door, gaat dat mis.’

Twee poorten: betaald en gratis

Mono wordt beloond, door elkaar betekent betalen. Wie zijn fiets gesorteerd op verschillende onderdelen aanbiedt, hoeft niets te betalen. De stalen ros in z’n geheel naar de stort betekent dokken. Dat gaat straks zo: je komt aanrijden met je kar in het voorsorteercentrum. Daar wordt bekeken wat je bij je hebt. Bruikbare spullen in goede staat worden eruit gevist door tweedehandswinkel Het Goed, die straks ook een plek krijgt op het nieuwe brengstation. Daarna zijn er twee poorten: betaald en gratis, legt Louwes uit. Een uitzondering op die regel is ‘bouw- en sloopafval’. Dat is altijd betaald, laat het hoofd beheer weten.

Circulair centrum

Als het aan Louwes ligt, gaat de verduurzaming over niet al te lange tijd nóg een stapje verder. ‘De eerste slag is een grondstoffencentrum. Nu nog belanden de spullen die niet gesorteerd zijn in de grofvuilcontainer. Een bedrijf in Winschoten demonteert de boel. Dat zou je als gemeente ook zelf kunnen doen. Dat levert werkgelegenheid op.’ Louwes doelt op mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, maar ook schoolklassen die er mee aan de slag gaan. ‘Er zit een arbeidstraject achter. En mensen komen te weten hoe iets in elkaar zit.’ Bruikbare spullen worden allemaal gesorteerd op de nieuwe werf. ‘Het is niet ondenkbaar dat mensen straks naar het centrum kunnen bellen: heb je 8 planken van 2 meter lang voor me? Of: heb je nog een glazen douchedeur? Dat is waar we over zo’n 4, 5 jaar naar toe willen: één groot circulair centrum.’

Ondanks dat de bouw van de werf gestart is, liggen alle benodigde materialen niet klaar. De kozijnen zijn er, de wc-potten ook. De gevelbekleding is nog niet rond. ‘We zijn net een stel jonge honden. We slepen alles bij elkaar. Zo krijgen we de kabelgoten van tabaksfabriek Theodorus Niemeijer. Volgende week ga ik er weer naar toe. Misschien is er nog wel iets wat we kunnen gebruiken. Voor ons betekent dat handel. Deuren, kantinetafels: roept u maar. De toiletpotten komen uit de bajes. Aluminium potten zonder bril. We zijn nu aan het bekijken hoe we er toch passende deksels op kunnen krijgen. We krijgen een grote scheidingswand inclusief kozijnen uit het gemeentehuis van Dokkum. Die wordt uit de offerte gestreept. Iedere 14 dagen is er overleg met de aannemer: wat hebben we en hoe passen we het toe? En: loont het?’

Het nieuwe pand wordt zo gebouwd, dat overal circulariteit in zit. ‘Normaal gesproken zie je vaak grote aan elkaar gelaste staalconstructies. Hier werken we met schroefverbindingen. Ook betonnen wanden worden aan elkaar geschroefd. Het hele gebouw kan zo weer uit elkaar gehaald worden.’ Rond de bouwvakvakantie van 2023 moet de hypermoderne werf en grondstoffencentrum klaar zijn.