‘Taalvaardigheid is alles wat je nodig hebt om goed te kunnen functioneren’
Daan Nijman en Femke Liemburg over 20 jaar boekhandel
RODEN – Een bijzonder jaar voor Daan Nijman en Femke Liemburg van Boekhandel Daan Nijman. De boekenwinkel in Roden viert dit jaar namelijk haar twintigste verjaardag. En nu 2019 er bijna op zit, blikken de ondernemers terug op 20 jaar boekenverkoop én kijken vooruit. Want vooruit kijken is een must, wil je je hoofd boven water houden als boekhandel. “De tijd dat je de deur open doet en wachten tot de klanten binnenkomen is voorbij.”
Met de deur in huis. Jongeren in Nederland scoren slecht als het gaat om leesbevordering, begint Daan aan de koffietafel in de winkel. Al eerder werd de noodklok geluid in de landelijke media. De taalvaardigheid gaat in rap tempo achteruit. Het leesniveau van jongeren daalt al jaren. 18 procent van de 14-jarigen leest zelfs zo slecht dat ze een taalachterstand hebben, schreef het AD onlangs. Kinderen die weinig lezen, leren vaak niet goed lezen. Dat kan leiden tot laaggeletterdheid. “Taalvaardigheid, begrijpend lezen, is alles wat je nodig hebt om goed te kunnen functioneren. Het is een maatschappelijk probleem.” Femke wijt het aan de hoeveelheid keuzes in vrijetijdsbesteding. “Computers, gamen, telefoontjes, dat had je vroeger allemaal niet. Ook op middelbare scholen gaat het mis. Als je de leeslijst ziet schrik je. Staan er nog steeds titels als ‘De Avonden’ van Gerard Reve op. Er zijn zo veel leuke boeken. Die leeslijst moet nodig op de schop.” Kinderen aan het lezen krijgen is een taak van het onderwijs én ouders, vindt Daan. Ouders kunnen er zelf ook veel aan doen om hun kind te stimuleren om een boek te lezen. Pubers moeten lezen! Vaak is het ‘t gemak. Je hoort ze niet als ze op hun mobiel zitten.”
Daan en Femke zien de trend in hun eigen winkel. Twintig jaar geleden bestond het assortiment voor 95 procent uit boeken. Nu is dat percentage gedaald naar 65 procent. “Ik sta er niet vreemd van op te kijken dat dat straks fiftyfifty wordt. Die ontwikkeling houdt je ook scherp. Wij haken in op die trend. Zo verkopen we veel leuke en uitdagende spellen. En cadeaus die je nergens anders ziet. Daar is ook vraag naar”, zeggen de ondernemers die er alles aan doen om interactie te houden met hun clientèle. Zo sloten ze het jubileumjaar vorige week af met een concert in het Winsinghhof. “De tijd dat je de deur open doet en wachten tot er klanten binnenkomen is voorbij. Er zijn al veel boekhandels verdwenen. De beste blijven over. De kern wordt steeds kleiner. Ik ben overtuigd van ons bestaansrecht. We zijn blij met onze klanten. Een proactieve houding is essentieel. We organiseren lezingen, theatervoorstellingen en workshops. Daar is veel animo voor. De workshop kerstdesserts maken zat helemaal vol. Ook de lezing van Ronald Giphart in Veenhuizen werd goed ontvangen.” Daan herinnert zich het Harry Potter-feest, met een theatervoorstelling in het Winsinghhof. “150 kinderen in het theater. De winkel ging open om 12 uur ’s avonds. Verkochten we op één dag 250 Harry Potter-boeken. Dat waren nog eens tijden.”
Nog een voorbeeld van zo’n bestseller is ‘Vijftig tinten grijs’, de erotisch getinte boeken hebben een hoop vrouwen aan het lezen gekregen, weet Daan. “Dat zie je nu met ‘De zeven zussen’. Deel 1 was goed voor ruim 700 exemplaren. In februari komt deel 7 uit. We hebben nu al een enorme wachtlijst. De boeken worden gelezen door vrouwen van 30 tot 80 jaar. We hebben een high tea georganiseerd in Mensinge. Echt een succes. Ontzettend druk bezocht. Zulke dingen moet je doen om je tegen het internet te wapenen. Internet heeft het de boekenwinkels moeilijk gemaakt. Als antwoord daarop moet je zelf de boel online tiptop voor elkaar hebben. Trouwe klanten vragen we: gun het ons. Je kunt bij ons gemakkelijk online shoppen. We pakken het ook nog leuk voor je in. De kracht zit ook in ons team. Iedereen doet z’n werk vol liefde en overgave.”
Langzamerhand draagt oprichter en -nu nog- mede-eigenaar Daan Nijman de zaak volledig over aan Femke, die ook mede-eigenaar is. Daan werkt inmiddels een dag per week voor uitgeverij De Kleine Uil en uitgeverij Van Gorcum. “Ik ga langs boekhandels, musea en VVV’s om hun boeken onder de aandacht te brengen en ben gesprekspartner voor de uitgevers. Daar ben ik voor gevraagd. Een leuke uitdaging vind ik.” Daan en Femke hebben genoten van het afgelopen jubileumjaar en genieten nu van de gezellige kerstdrukte in de winkel.