Toneelvoorstelling rond dementie: ‘Leven in drie dagdelen’
LEEK/RODEN - Op donderdag 9 januari zal in het Alzheimer Café Noordenveld de toneelvoorstelling rond dementie ‘Leven in drie dagdelen’ worden gespeeld. De voorstelling werd in november al voor een volle zaal opgevoerd in Leek, bij Alzheimer Café Westerkwartier en dit was voor AC Noordenveld aanleiding om het stuk ook naar Roden te halen. Ook medewerkers van Vredewold waren onder de indruk en hebben de voorstelling bij hen driemaal kunnen inplannen. In een gesprek met Gerard Kosse en Gretha Giezen, beiden spelers in het stuk en verbonden aan AC Westerkwartier, spreken zij over de voorstelling.
Gerard, hij speelt de man met dementie, zegt jaren geleden al eens in een voorstelling rond dementie te hebben gespeeld. ‘Destijds waren de reacties ook positief. Toneel is heel direct en komt daarmee dichtbij de mensen. Daarna was er nog eens een avond waarbij een toneelspel werd gespeeld waarbij het publiek werd betrokken. Dat interactieve maakt dat het mensen boeit. Bovendien trokken beide avonden zoveel mensen.’ Tijd dus om dementie nogmaals zo dicht bij de mensen te brengen. Thea Kuiper, de regisseuse, ging op zoek naar een stuk over dementie en vond ‘Leven in drie dagdelen’.
Gretha speelt de buurvrouw van een echtpaar, waarvan de man dementie heeft en vertelt dat er scénes zijn met de verschillende fases van de ziekte waarin vooral ontkenning, radeloosheid en bemoeizucht naar voren komen. Wat ook een belangrijk thema is, ‘hij heeft het, zij lijdt er aan’ doelend op het lijden van de echtgenote, die wordt gespeeld door Tineke Smidt. Het maakt heel duidelijk hoe de mantelzorger worstelt met gedragsverandering en met de vraag wanneer de zorg thuis stopt en opname in zicht komt.
Gerard, Tineke en Gretha, allen met enige ervaring in het toneel, hebben geprobeerd zich goed in te leven in hun rol. Maar hoe doe je dat? Gerard werkte veel met mensen met dementie en zag in zijn rol veel mensen voor zich. ‘Maar je volledig inleven, dat kun je niet. Je kunt je niet voorstellen hoe deze mensen zich voelen.’ Wel werd Gerard tijdens de oefenperiode ernstig ziek en kwam het denken over de dood dichterbij dan hij had kunnen denken. Het heeft hem tijdens het spelen wel meer emotie gebracht.
Tijdens de voorstelling in november kon men een speld horen vallen. In volledige stilte werden de levensechte en herkenbare scènes door het publiek ontvangen. Vooral de laatste scène, waarin de echtgenote voorleest uit haar dagboek, komt binnen. Over invoelen gesproken, Tineke laat hier haar tranen de vrije loop. Zij had zo met haar eigen echtgenoot geoefend, dat ze zich tijdens het spelen kon inbeelden hoe het zou zijn als zij zonder haar eigen maatje verder zou moeten.
Men kan concluderen dat dementie een thema is wat steeds dichterbij komt. Met de ouder wordende generatie krijgt eenieder er op een bepaalde manier mee te maken.
Op 9 januari wil men laten beleven hoe een man en zijn vrouw beiden worstelen met het besef dat de dementie een steeds grotere impact krijgt op hun leven. Een stuk met een lach en een traan, vanaf 19.00 uur in Hotel-Restaurant Langewold te Roden.