‘Traditie? We doen toch ook niet meer aan ganstrekken’

IVN Noordenveld: vuurwerk is niet langer gewenst

NOORDENVELD – IVN Noordenveld maakt zich sterk voor een vuurwerkvrij Noordenveld rond de jaarwisseling. ‘Mensen noemen het afsteken van vuurwerk een traditie. Maar wat veel mensen kennelijk nog steeds geloven is dat een traditie niet verlaten kan of mag worden. Wat een onzin. We doen toch ook niet meer aan ganstrekken? De schade voor flora en fauna is amper nog te overzien. Het is onbegrijpelijk dat we niet in staat zijn als verstandige mensen deze vermaledijde traditie achter ons te laten’, zegt Bert van der Pol uit Peize, namens het IVN. Hoewel de organisatie beseft dat het wellicht nog wel tien jaar (of langer) kan duren voor Nederland vuurwerkvrij is, wil het op alle denkbare manieren de ogen openen van mensen.
Van der Pol is in het dagelijks leven oogarts. Ook vanuit zijn professie zag en ziet hij jaarlijks ook de ellende die vuurwerk kan veroorzaken. ‘De gigantische toename van fijnstof bijvoorbeeld. Je zult maar longproblemen hebben, zeg. Die mensen merken het meteen. De zware metalen, het verdwijnt uiteindelijk allemaal in de natuur. Zware metalen zijn moeilijk af te breken en belanden uiteindelijk in de grond en in ons water. Die effecten zie je misschien niet meteen, maar het werkt wel cumulatief. Het stapelt. Het is overigens lastig de schade in maat en getal aan te geven. Dat is echter geen reden om het probleem dan maar onder het vloerkleed te vegen. Kom op zeg! Wat denk je verder van de verstoring van de fauna? Ook daar wordt elk jaar weer heel gemakkelijk overheen gestapt. De vogelstand. Ze zijn allemaal in de lucht rond middernacht. De huisdieren, katten die verdwijnen en soms nooit terugkeren, honden die in blinde paniek raken en wat dacht je van de paarden en schapen? En dan heb ik het nog niet eens over het afval. In elk dorp en stad. Het is echt ongelooflijk. Het is eigenlijk te zot voor woorden dat we zo hechten aan deze traditie. Nederland slaat wat dat betreft ook door, ook in vergelijking met ons omringende landen.’
Van der Pol roept nooit zomaar iets. De arts is buitengewoon goed gedocumenteerd en gaat de discussie nooit uit de weg. ‘Steeds weer vallen voorstanders van vuurwerk terug op de traditie. Wat nou traditie. Het afsteken van vuurwerk doen we amper zestig jaar. Dus waar hebben we het eigenlijk over? Ook de politiek is wat half zacht als het vuurwerk betreft En uiteraard worden wij als wij dit onderwerp ter sprake brengen weggezet als geitenwollensokken softies. Ja, dat beeld is er nog steeds van ons.  Weet je, slechts vijftien procent van de mensen koopt vuurwerk. Zestig procent is voor het verdwijnen van consumentenvuurwerk. En toch zegt de politiek dat er geen draagvlak is om met deze rare traditie te stoppen. Snap jij het dan nog?’
Van der Pol begrijpt overigens de detaillisten die vuurwerk verkopen wel. ‘ Zeker na de ramp in Enschede is er door hen voor duizenden en duizenden euro’s geïnvesteerd. Dat moesten ze. Ik begrijp dat zij absoluut door willen gaan met de verkoop van vuurwerk. Maar wellicht kan de regering deze mensen schadeloos stellen. Dat argument is dus te tackelen. Wij als IVN vinden consumentenvuurwerk ongewenst. Daarom willen we een attitudebeïnvloeding door gerichte en aansprekende campagnes opstarten en willen we voorlichting op met name scholen gaan geven. Verder denken we aan het aanbieden van alternatieve evenementen zoals een professionele vuurwerkshow. Daarnaast zijn repressievere maatregelen echt onvermijdelijk.
Het handhaafbeleid zou aangescherpt kunnen worden en meldingen van burgers zouden adequater gehonoreerd kunnen worden. Bovendien vinden wij dat in nationaal perspectief de regel moet gelden dat de vervuiler betaalt. Het totaal aan geraamde kosten van het afsteken van consumentenvuurwerk zou verdisconteerd moeten worden in de aankoopprijs. En zo zijn er veel meer maatregelen te bedenken.’
Behalve namens IVN Noordenveld heeft Van der Pol ook beroepsmatig de gevolgen van vuurwerk gezien. ‘ Het is als oogarts tijdens de jaarwisseling chronisch opereren. In 2009 verwijderde ik twee ogen, waarvan één van een kind van negen jaar. Allemaal het gevolg van vuurwerk. De meeste ongevallen gebeuren overigens met legaal vuurwerk. Ach, mensen doen soms de meest stupide dingen rond de jaarwisseling. Vullen potten met spijkers bijvoorbeeld. In Leeuwarden werd op die manier een passant gedood. Ik weet niet wat dit is. Mensen gaan los, vergeten even alle normen en waarden. En kinderen hè. Hoe jong ze al met vuurwerk aan de gang zijn. Ik begrijp dat niet. Je geeft een kind van drie toch ook geen geladen pistool?’
IVN gaat –dat moge duidelijk zijn- aan de slag voor een vuurwerkvrij Noordenveld. ‘We beseffen daarbij dat dit een lang proces zal worden. We gaan echter alle alarmbellen luiden. Zoveel mogelijk. Dit kan gewoon niet langer. Daar zou elk weldenkend mens het over eens moeten zijn.’