‘Vaak gekopieerd, nooit geëvenaard’
LEEK – Leekster Rob van Dort is onlangs overleden. Hij werd 88 jaar, Rob heeft een heel grote rol gespeeld in de ontwikkeling van het spoorwegbedrijf op Landgoed Nienoord. Gezin Van Dort woonde nog niet zo lang in Leek, toen Rob ontdekte dat Leek op Landgoed Nienoord een miniatuurspoorbaantje had aangelegd. Er bleek daar ook een stoomlocomotief te staan, geschikt om kinderen mee te vervoeren door het bos. De locomotief, die in 1964 door de gemeente was gekocht, stond al enkele jaren werkloos aan de kant. Dit omdat niemand er verstand van had. Rob had in zijn jonge jaren uitgebreid kennis gemaakt met het gebruik van stoommachines die toen in Indië nog volop in bedrijf waren. De suikerfabriek waar zijn vader de scepter zwaaide, werd door stoommachines aangedreven en op de op de bijbehorende plantage treden stoomlocomotiefjes. Auke de Jonge, grondlegger van het jeugdpark, en Rob vonden elkaar en vanaf dat moment ging het hard. In 1969 werd de locomotief in de garage van Rob grondig onder handen genomen, samen met Jan Kieboom en Ad Oudens, en daarna was ze geschikt om een lange loopbaan te beginnen op het spoor van Nienoord. De decennia daarna bleef Rob met nooit aflatende inzet en toewijding bouwen aan zijn Nienoord spoorwegen, samen met een inmiddels grote groep vrijwilligers. Er gebeurde nog meer. Rob ontdekte dat veel mensen interesse hadden om iets met modelstoommachines en treinen te doen. Vanuit zijn grote kennis en ervaring begon hij dit op allerlei manieren re ondersteunen. Hij zag dat er een platform nodig was voor bouwers van stoommachines en treinen en richtte de Stoomgroep NVM op, later omgedoopt tot Stoomgroep Holland. Tot op het laatst is hij actief gebleven als redactielid van het huisblad van de Stoomgroep ‘Onder Stoom’, wat hij ook had opgezet. In 1978 bracht Rob samen met Joop Oegema het handboek Modelstoommachines uit. Dit boek geldt nog steeds als een standaardwerk voor het bouwen van allerlei soorten modelstoommachines. Er is zelfs twee keer een herdruk van uitgebracht. Avond aan avond zat Rob aan de telefoon om mensen uit hele Nederland te helpen met informatie, advies of over het bouwen. Jonge mensen die graag hun eerste schreden op het modelbouwpad wilden zetten, mochten op maandagavond bij Rob thuis het werkplaatsje komen om samen te bouwen aan hun locomotiefje. Internationale contacten, het tot stand komen van een Europese richtlijn voor grote modelspoorschalen, een stoomgemaal in Winschoten, op heel veel plaatsen heeft Rob zich ingezet en zijn sporen nagelaten. Belangrijk was ook het opzetten van een jaarlijkse stoommanifestatie: de internationale Stoomdagen op Landgoed Nienoord. Zeker in vroeger jaren hét evenement in Nederland waar de modelstomers uit binnen en buitenland elkaar konden ontmoeten en de resultaten van vaak jarenlange noeste huisvlijt konden tonen aan elkaar en een een groot en geinteresseerd publiek. En nog steeds is het een van de best bezochte evenementen op landgoed Nienoord. Ook op bezoekers maakt het Nienoord Spoor veelal een blijvende indruk. Als je in Rotterdam met mensen spreekt over modeltreinen waarin je mee kunt rijden, dan zeggen ze ‘bedoel je zoiets als in Leek?’ In de afgelopen halve eeuw zijn er zeker 3,5 miljoen mensen in de Nienoord-treinen vervoerd. Van alles wat hij in de hobbysfeer gedaan heeft, was Nienoord één van de dingen waar hij het meest trots op was. Zoals hij zelf vaak zei: ‘vaak gekopieerd, maar nooit geëvenaard.’
