Watermens

Water staat de laatste tijd volop in de belangstelling. Zeker in verkiezingstijd want zonder water is er geen leven. Dat weten ook de bestuurders. Water is een belangrijk thema, het raakt iedereen, zelfs onze koning. Hij sprak enige jaren geleden al over het belang van watermanagement. En als ik het over water heb, dan heb ik het over regenwater, waterdamp, oppervlaktewater, grondwater, drinkwater, zeewater en de mens.

Mens? Dat moet je uitleggen. Nou dat zit zo. Mensen bestaan voor het grootste deel uit water. Ooit bij stil gestaan? Ook onze hersenen, botten en zelfs onze tanden bevatten water. Volgens diverse berekeningen bestaat een volwassen mens gemiddeld voor zo’n 65% uit water en kinderen tot wel 75%. Tussen mannen en vrouwen ligt een klein verschil. Mannen bestaan iets meer uit water dan vrouwen. Dat heeft te maken met het verschil in vetgehalte. Natuurlijk verschilt de lichaamssamenstelling per persoon maar dit zijn gemiddelde waarden. Meer dan de helft van een mens bestaat dus uit water. Bij een gemiddelde man komt dat neer op ongeveer 45 liter.

Zonder water ga je dood. Of je nou een plant bent of dier. Je kunt het een paar dagen zonder water uithouden maar uiteindelijk droog je uit en red je het niet. Dat geeft gelijk het belang van water aan voor het leven op aarde. Water is een eerste levensbehoefte.

Gelukkig is er water genoeg op aarde. En die hoeveelheid blijft gelijk. Water kan niet opraken. Wat echter steeds schaarser wordt is schoon, zoet water. Ongeveer 71% van de aarde bestaat uit water. Daarvan is ongeveer 97,5 % zout water. Dat water vinden we vooral in de oceanen en is niet drinkbaar. Daarnaast is er nog zo’n 2,5% zoet water. Daarvan is het grootste deel (nog) bevroren en ligt vooral op de zuidpool.

Nu komt bij mij de vraag opborrelen, hoeveel water is er wereldwijd opgeslagen in mensen? Volgens de VN is het aantal mensen in november 2022 de 8 miljard gepasseerd. Laten we nu eens een gemiddelde van 30 liter water per persoon nemen. Dan kom je op zo’n 240 miljard liter water. Volgens de artikelen die ik las is er ongeveer 13 triljard liter zoet water op aarde dus voorlopig is er nog voldoende water en hoeven we ons nog geen zorgen te maken.

Toch maken we ons zorgen over water. Waarom? Omdat het klimaat verandert. We merken het inmiddels ook in ons eigen land. De zomers worden warmer en droger waardoor bijvoorbeeld de boeren steeds vaker (grond)water moeten oppompen om het land te besproeien. Door verdamping verdwijnt steeds meer water in de lucht. Het grondwaterpeil zakt met alle gevolgen van dien. De uitdaging van nu is, hoe houden we het water vast dat vooral in het najaar uit de lucht valt?  

Daarnaast is er een probleem met de kwaliteit van het water, watervervuiling. En dat doen we zelf als mensen. Vooral sinds de tweede helft van de vorige eeuw is de, vooral chemische, vervuiling enorm toegenomen. We lozen afval in het oppervlakte water en voegen dus stoffen toe die er van nature niet in horen. Dat water komt in onze rivieren en beken en stroomt naar zee. Maar ook ons grondwater wordt steeds vaker bedreigd door (gif)stoffen die met regenwater de grond inzakken. Grondwater zorgt voor ongeveer de helft van ons drinkwater. Maar, zoals gezegd, door de drogere zomers en stijgende behoefte aan water daalt de grondwaterstand. Daarom is water zo’n belangrijk politiek thema geworden. Schoon water wordt steeds schaarser en de kosten om het water te zuiveren steeds hoger.

Laten we daarom zuinig zijn op ons (drink)water en bewust van de waarde. We bestaan er immers voor meer dan de helft uit.

Andre Brasse februari 2023 – Puur Natuur nr. 91