‘We helpen statushouders met gezinshereniging tot een brief waar ze niets van snappen’

Dragoslav Milkovi? van vluchtelingenwerk Noordenveld: we kunnen wel wat extra handen gebruiken

NOORDENVELD – Vluchtelingen. Met honderdduizenden tegelijk komen ze dagelijks de Europese grenzen over. Vrouwen, mannen en kinderen die op de vlucht zijn door oorlog en ellende in hun thuisland. Op elkaar gepropt in gammele bootjes wagen ze de overtocht naar een veiliger bestaan. De foto van het Turkse jongentje van twee dat in z’n rode polootje aanspoelde op het strand omdat de boot waarin hij zat zonk, ging de hele wereld over. Ook in onze gemeente worden vluchtelingen gehuisvest. Inmiddels zijn ze officieel statushouder, vertelt Dragoslav Milkovi?, Coördinator Integratie VluchtelingenWerk Noord Nederland. Hij is samen met zijn team verantwoordelijk voor de begeleiding en het welzijn van 150 statushouders verdeeld over 49 adressen in Noordenveld.

Het is dus niet zo dat vluchtelingen uit Syrië of andere landen met hun koffer voor de deur van het gemeentehuis aan de Raadhuisstraat staan. Iedereen die in deze gemeente een huis toegewezen krijgt, heeft een verblijfsvergunning en is daarmee officieel statushouder. Dat betekent dat ze hier voor bepaalde tijd mogen blijven, meestal vijf jaar, waarna de status wordt verlengd of omgezet in onbepaalde tijd zodat naturalisatie kan beginnen. “Strikt genomen hebben we met asielzoekers niets te maken”, begint Dragoslav die zelf dertien jaar geleden als vluchteling vanuit Kroatië naar Nederland kwam. “Ons werk bestaat op hoofdlijnen uit vijf verschillende activiteiten: maatschappelijke (huis)begeleiding, het houden van spreekuur, gezinshereniging, taalcoaching en inburgering. Dit jaar is het streven van de gemeente om 54 mensen, veelal Syriërs en Eritreeërs, te huisvesten, dat is een verplichte taakstelling. Dat aantal gaan we zeker halen.”

Wanneer je als statushouder een huis toegewezen krijgt, meestal een woning van de Woonborg of woningcorporatie Actium, ontvang je via de Gemeentelijk Kredietbank (GKB) een sociale lening om de woning op basisbehoeften in te richten. Op dat moment komt Vluchtelingwerk Noordenveld in beeld. “Wij helpen ze mee om spullen te kopen om in de eerste levensbehoefte te voorzien. Dan moet je denken aan een bed, koelkast, een gasstel. Die lening moet in drie jaar terugbetaald worden”, weet Dragoslav die samen met enkele vrijwilligers van Vluchtelingenwerk Noordenveld iedere donderdagmiddag tijdens het in loopspreekuur tussen twee en half vijf in het Inwonersplein statushouders helpt met allerlei vragen. “Die vragen variëren van hoe het staat met de gezinsherenigingsprocedure, of opvoedvragen tot een brief met een logo van de gemeente die ze hebben ontvangen maar niets van begrijpen. Wij helpen ze daarbij. Op dit moment begeleiden we actief 35 adressen in de gemeente Noordenveld. Vanaf het moment dat ze binnenkomen doen we dat 18 maanden lang. Iedere week bezoeken twee van onze vrijwilligers de gezinnen om te vragen wat er leeft en of ze ergens tegenaan lopen. Het spreekuur is een aanvulling hierop. We zetten altijd in op zelfredzaamheid. Al valt dat lang niet voor iedereen mee. De taalbarrière is groot, sommigen hebben moeite met gewoontes of zijn op een bepaalde leeftijd dat omschakelen lastig is. Ja, iedereen die hier gehuisvest is mag officieel ook werken. Maar ik merk dat dat in de praktijk weinig gebeurt. Mensen zijn druk met inburgeren, waarvoor ze drie dagen per week verplicht naar school moeten, en met de nieuwe situatie in een vreemd land met andere gewoontes. “Meestal is drie tot vijf jaar inburgeren de realiteit”, weet Dragoslav.

Extra handen

Dat mensen moeite hebben met de Nederlandse taal blijkt uit het antwoord van een Syrische mevrouw die met haar man en pasgeboren baby op het spreekuur zit. ‘Vind je dat je goedgeholpen wordt hier’, vragen we haar. “Nee’, was haar resolute antwoord, waarop de medewerkers van het vluchtelingenwerk acuut in de lach schieten. Toen zij de vraag, anders geformuleerd nog een keer voorlegden, antwoorde de kersverse moeder met ‘Ja!’. Het gezin was zelf al statushouder, maar moeten nog de verblijfvergunning voor hun baby regelen. Daarvoor moeten eerst allerlei officiële documenten van het ministerie ingevuld worden. De dames helpen het gezin daar maar al te graag mee. “Maar”, zo zegt Dragoslav, die het als ex-vluchteling als zijn roeping ziet om iets voor de maatschappij terug te doen, “we kunnen nog wel wat extra handen gebruiken. Uiteindelijk zullen er steeds meer mensen gehuisvest moeten worden. Het komende half jaar gaan er alleen al in het Noorden 6 of 7 nieuwe asielzoekcentra open”, weet Dragoslav.

‘Aan verhalen twijfel ik niet. Je waagt je leven niet zomaar’

“Hoewel je altijd twee kampen houdt –de één heeft een groot vluchtelingenhart, de ander wil er niets van weten-, je moet als samenleving je verantwoordelijkheid nemen vind ik. Nee, dé oplossing heb ik ook niet. Ik ben er nog steeds van overtuigd dat er geen betere plek is voor je dan het land waar je geboren bent. Maar iemand vlucht niet voor niets. Je pakt niet zo maar je kleuter in en zet hem op een boot met alle risico’s van dien. Daarom twijfel ik geen enkel moment aan de verhalen van mensen. Je waagt je leven niet zomaar. Dat geeft aan hoe wanhopig mensen zijn. Misschien is het goed dat meer landen vluchtelingen gaan opvangen. We zijn met 28 landen in de Europese Unie, maar de opvang komt in feite maar op een paar sterke schouders neer. Waarom kunnen de Baltische Staten ook niet meedoen? Dat zou een interessante discussie zijn!” Wie zich geroepen voelt om ook aan de slag te gaan als vluchtelingenwerker in Noordenveld, kan zich aanmelden via www.vluchtelingenwerk.nl/noordenveld of een mailtje sturen naar Dragoslav mag ook: dmilkovic@vwnn.nl