Wie is er anno 2017 eigenlijk nog integer?

|||
||| Foto: |||
actueel
De kwestie Holman en integriteit
Harm Holman is niet-integer. Dat zegt Lijst Groen Noordenveld. Holman namelijk, zo stelt de partij, heeft artikel 15 van de Gemeentewet overtreden. Hij huurde grond van de gemeente en dat mag een raadslid niet. Bovendien ving hij subsidies en verdiende hij dus aan de gemeentegrond. Dat was voor LGN de druppel. Zij klopten aan bij de burgemeester, die na een eerste onderzoek echter liet weten – vrij vertaald- dat Holman onschuldig was. LGN wilde echter een openbaar debat en ondertussen voelt Holman zich ernstig beschadigd. Aan hem kleven de woorden niet-integer. Voorgoed. Nu komt er voor mei van dit jaar een debat over integriteit, voor LGN altijd al een belangrijk punt, zoals je van een volksvertegenwoordiger ook gewoon integriteit mag verwachten. LGN bewandelde de weg zoals die is voorgeschreven maar vergat daarbij, zo oordelen andere partijen, de menselijke maat. De kwestie Holman kent slechts verliezers: Holman dus, LGN vanwege de afkeuring van andere politieke partijen en ook burgemeester Smid, aan wiens bevindingen LGN kennelijk weinig waarde hechtte.

RODEN - 2015. Hoewel al bezig aan zijn afscheidstournee, schraapt burgemeester Hans van der Laan zijn keel. Nooit eerder zette hij zich zo schrap en nooit eerder sprak hij college en raad op deze wijze toe. Van der Laan was emotioneel. Was boos, voelde zich in zijn goede naam aangetast. Reden: zijn integriteit was in twijfel getrokken door Lijst Groen Noordenveld. En je mocht Hans van Hans een chagrijn vinden, je mocht hem een zwakke burgervader vinden maar zijn integriteit, dat was boven elke twijfel verheven. ‘Mensen mogen alles van me vinden en een mening hebben’, zei Van der Laan destijds. ‘Als ze echter aan mijn integriteit twijfelen, dan word ik boos.’ Dat klopte, als een bus. Van der Laan werd boos en bozer, zonder de regie te verliezen. Eigenlijk had hij na zijn speech een applaus verdiend, de stilte die viel kon ook als een soort van applaus gezien worden. LGN oordeelde eerder dat Van der Laan niet integer had gehandeld tijdens onderhandelingen met ex-Vrijbuiter voorman Jaap van Zuylekom. Zo zou de term ‘kerkelijk medegebruik’ zijn veranderd in ‘kerkelijk gebruik’. Bovendien werd Van der Laan een soort van vriendjespolitiek verweten. Hij zat immers als bestuurslid in de Bart Foundation, de goede doelen organisatie van de ondernemer. En dus was Van der Laan bevriend met Van Zuylekom, was er sprake van een innige relatie.  ‘Ik heb’, zo zegt Van der Laan, ‘ooit een keer met mensen van deze organisatie om tafel gezeten. Je zou het een vergadering kunnen noemen. Dat was het dan. Verder niets.’ Wanneer heb je een innige band met iemand? Talloze keren opende Van der Laan projecten van ontwikkelaar Sjors van der Heide. Ze dronken wel eens koffie, klopt. Een innige band, zou LGN kunnen veronderstellen, de werkelijkheid was toch anders. Niet zelden lagen burgemeester en reserve-burgemeester in de clinch. Van der Laan vroeg zich toen al hardop af wanneer er sprake is van een innige band. Hoe ver gaat dat? Wil je, zo stelde hij, geheel en al boven alles en iedereen staan en glaszuiver zijn en blijven, dan moest je wel met het hoofd naar beneden door Roden lopen. Dan sprak je met niemand. Kon je met niemand meer praten. Dan dronk je alleen nog met je vrouw koffie en behoefde je verder geen contact. Als koffie drinken synoniem staat aan een innige band en een innige band integer handelen in de weg staat, dan is niemand in ons land écht integer. Zou je kunnen stellen.
2017. Er zit een gebroken man aan tafel. Iemand die anders overloopt van energie. Toegegeven: ook de nieuwe knie werkt nog niet mee, de reden van chagrijn zit ‘m echter in iets anders. In de door LGN geuite beschuldiging van niet-integer zijn. Holman huurt grond van een projectontwikkelaar, die het op haar beurt ruilt met de gemeente. Dus huurt Holman van de gemeente en dat mag dus niet. Staat in artikel 15 van de Gemeentewet. Dus is Holman in overtreding en omdat hij dit wist én omdat er geldelijk gewin is, zo zegt LGN, wordt de burgemeester ingelicht. Holman is niet-integer en niet-integere raadsleden, daar heb je niets aan. Holman voelt zich in het nauw gedreven. ‘Ik wist niets van een grondruil en dat ik huurde van de gemeente’, zegt hij. ‘Ik wist wel dat er eventueel ooit geruild zou kunnen worden en heb daarom juist een proactieve houding aangenomen. Ik weet namelijk dat je als raadslid niet mag huren van de gemeente. En toch sta ik nu te boek als iemand die niet integer is. Dat vreet aan me. Nu en in de toekomst. Tik maar in op Google: Holman, Noordenveld. Je stuit snel op de woorden niet en integer. Van dat stempel kom ik dus niet meer af. Ik ben beschadigd’, zegt Holman.
Twee verhalen die wijzen naar LGN. Die doen denken aan valse beschuldigen. Er is echter ook een maar, en die heet in laatstgenoemd geval Pierre Baas. Het raadslid is al langer bezig met de grondpositie van de gemeente en onderzoekt en onderzoekt. En dat kan hij. Hij stuitte op heel veel merkwaardige zaken. Mensen die gratis van de gemeente huren bijvoorbeeld, anderen die er veel geld voor neerleggen. Baas weet wat onderzoeken is en roept niet zomaar wat. Hij stuitte ook op gronden van Holman. ‘Klopt hoor dat hij eerst van iemand anders huurde’, zegt Baas. ‘Die iemand anders was echter De Friese Wouden, een actieve partner van de gemeente. Zelfs dan kun je je al afvragen of je dan als raadslid wilt huren, maar goed. Toen ik echter ontdekte dat Holman geld verdiende aan de grond, vond ik het mijn plicht de burgemeester in te lichten. Het is mijn taak als raadslid te controleren en bij overtreding melding te maken. Dat heb ik gedaan, waarbij het financiele aspect de doorslag gaf.’ Baas zegt niet zomaar wat. Soms feiten, getallen en namen op en laat weten op meer ‘verschrikkelijke’ gevallen gestuit te zijn. Bovendien, zegt hij, is de administratie een chaos. Mensen maken gebruik van gronden omdat ooit iemand ze mondeling toestemming heeft gegeven dat te zien. Er staat zelden iets op papier. Geen contracten, geen overeenkomsten. Een rommeltje, dat is het.
Formeel bewandelt Baas (LGN) de goede weg. De Raad is er om te controleren, om misstanden aan de kaak te stellen en die vervolgens aanhangig te maken. Wat betreft LGN gaat het vooral nu over de manier waarop. Zeggen veel mensen off the record dat Holman aan het jasje trekken, hem waarschuwen, genoeg was geweest, zo lijkt LGN te zweren bij hun aanpak. Niks niet aan het jasje trekken, open en bloot. Met het water voor de dokter. ‘En als Holman niets te verbergen heeft, dan kan hij er toch ook gewoon vrijuit over speken’, liet Henk Koekkoek al weten.
Eerder al wilde LGN via een extern bureau de integriteit van wethouders en raadsleden laten onderzoeken. ‘We moeten af van achterkamertjes. Het is simpel: ik ben een zomerhuisje in Norg. Staat er iets op de agenda over wonen in de Norger bossen, dan bemoei ik me er niet mee, trek ik me terug. Van iedereen zou een lijst moeten komen met daarop zaken als nevenfuncties en werkgever. Daarna kun je kijken welke taken iemand nog integere, zonder zelf in de problemen te komen ook, kan doen in de raad. Volgens ons werkt dat het beste.’ In politiek Noordenveld denkt men anders. Traditioneel vooral. Iedereen zegt een goede ambtsdrager te willen zijn n dat dit vast niet altijd gaat lukken, omdat ook zij mensen zijn, men gaat er van uit dat iedereen gewoon zijn of haar stinkende best doet om inwoners, werkgevers en verenigingen van deze gemeente te dienen. Uit oprechte overtuiging, vanuit het hart.
Wie is honderd procent objectief en integer? De vraag stellen is ‘m beantwoorden. Praktijkvoorbeeld: een groep ondernemers wil iets organiseren in een dorp. Bij die groep ondernemers zit een meneer die net de vrouw van een van de raadsleden heeft ontslagen. Haar man voelt niets voor een subsidie voor het evenement, vanwege het gedoe met zijn vrouw. Als echtgenoot logisch, als politicus bepaald niet. En toch is het gebeurd.  Vriendjespolitiek of juist het tegenovergestelde ligt altijd op de loer. Toets of niet. het blijft immers mensenwerk. En bovendien: indien Holman gewoon niet wist dat hij huurde van de gemeente, is hij dan als raadslid niet meer serieus te nemen? Niet integer? Jawel toch? Mensen maken fouten. Dat zal nooit anders worden ook.
En nu? Het standpunt van LGN is in elk geval helder: dit is hun werkwijze en dat is hun goed recht ook, het CDA en ook Gemeentebelangen, PvdA, VVD, GroenLinks en ChristenUnie houden er een duidelijk andere op opinie op na.  ‘Vier maanden geleden is door LGN een vermeend handelen in strijd met artikel 15 Gemeentewet gemeld bij de burgemeester’, zegt Willenborg over de zaak Holman, ‘waarna zijn integriteit in zijn hoedanigheid als raadslid in twijfel is getrokken, de procedure die staat voor een dergelijke melding is gevolgd. De burgemeester heeft een onderzoek naar de feiten en omstandigheden ingesteld. Hij heeft LGN, de heren Koekkoek en Baas en het CDA, Holman en mijn persoontje, bijeengeroepen en het resultaat van het ingestelde onderzoek medegedeeld. Hierbij heeft de burgemeester zich uitgedrukt in de volgende bewoordingen: ‘ Holman is te goeder trouw geweest in het geval van de gestelde omstandigheden, daarom zijn nadere maatregelen niet aan de orde.’  Voor LGN bleek de zaak echter hiermee allesbehalve afgedaan. Het stilzwijgen en afwachten duurde maar voort, vanwege de vertrouwelijkheid die op, ten minste, een deel van het dossier ligt en vooral door de onthutsende ervaring dat niet gezamenlijk kon worden afgerond op basis van het onderzoek en oordeel van de burgemeester. LGN heeft vervolgens een maand na dit gesprek definitief laten weten alsnog te staan op een openbare behandeling in de raad. Ik kan je zeggen: we waren perplex.’ Volgens Willenborg werd de situatie onverdraaglijk. Er was sprake van een frustrerend, machteloos gevoel. En dat gevoel moest wijken voor eigen initiatief, overtuiging, kracht en reparatie van eigenwaarde.
CDA schreef een brief en verzocht de burgemeester zijn dossier en zijn onderzoeksbevindingen aan de gemeenteraad en dus ook aan pers en inwoners ter beschikking te stellen, Smid wil dit pas doen na onafhankelijk extern advies, ook vanwege de geheimhouding die op een deel van het dossier ligt. Willenborg zocht vervolgens de media om aan het slopende stilzwijgen een einde te maken. Willenborg noemt het openlijk insinueren van niet-integer handelen vernederend en stelt dat dit een ondermijnende invloed op lichaam en geest heeft. Koekkoek zei eerder dit een ‘bijverschijnsel’ te vinden, al hecht LGN er aan dat het om de zaak gaat, niet om de persoon. Met Holman hebben ze geen enkel probleem, al noemden ze hem vanwege dit conflict wel een tikkeltje naief.
LGN past de regels toe: onderzoek, uitkomst en de burgemeester aan de jas trekken. De andere partijen gaan meer uit van de menselijke maat. Die menselijke maat is volgens andere partijen met voeten getreden in deze kwestie. ‘We hebben de bekende feiten en omstandigheden van de aangedragen melding de afgelopen vier maanden veelvuldig gewogen en besproken, met steeds dezelfde, ontlastende conclusie: Harm Holman heeft niet verwijtbaar gehandeld in de zin van artikel 15 Gemeentewet.
En nu (2)? Op last van Smid loopt een externe adviesvraag met vooral toetsing naar inhoud en verloop van het proces. Smid voelde zich genoodzaakt deze route te bewandelen, het CDA zegt de bevindingen opnieuw met opgeheven hoofd tegemoet te zien. ‘Verder wil ik nog wel iets zeggen als het LGN betreft. Onlangs heeft deze fractie een eigen initiatiefvoorstel via de griffier aangeboden. Dat terwijl zij weten dat de externe adviesaanvraag namens de burgemeester nog loopt. Welke kwalificatie moet ik hier dan aan geven?’ Dat voorstel van LGN bevat de vraag aan de raad om een oordeel uit te spreken over de vraag of Holman uit de raad gezet moet worden. Dit gaat volgens Willenborg wel heel ver. ‘Een gekozen volksvertegenwoordiger zijn ambt ontnemen, zonder daar dermate deugdelijke argumenten voor aan te voeren dat die konden standhouden in het onderzoek zoals door de burgemeester uitgevoerd? Het klinisch suggereren van de uiterste sanctie die onze democratie kent waar het een volksvertegenwoordiger betreft? Voor een hoogstens als ongelukkig te kwalificeren samenloop van omstandigheden. Je moet het maar durven.’
CDA, Gemeentebelangen, PvdA, VVD, GroenLinks en ChristenUnie diende ondertussen moties in. Zij verzoeken de Raad voor mei van dit jaar een debat te organiseren over integriteit in ruime zin en te intervenieren bij het herijken/schrijven van De Gedragscode voor bestuurders van Noordenveld en daarbij het te organiseren debat te betrekken. Verder wordt de Raad gevraagd in de toekomst uiterst zorgvuldig om te gaan met meldingen of publiciteit, zodra raadsleden zelf en hun persoonlijke levenssfeer in het geding zijn. Tenslotte wordt de raad gevraagd het vertrouwen uit te spreken over de wijze waarop de burgemeester het bedoelde onderzoek eind 2016 heeft uitgevoerd en afgerond.
Uitslag: 18 voor, 4 tegen. Aangenomen.
Een debat dus. Mensen die hun zegje doen om – let maar op- vervolgens weer over te gaan tot de orde van de dag. Leuk voor de buhne, verder niet. Ondertussen kent de zaak slechts verliezers. LGN heeft voor toch meer dan verwacht veel mensen afgedaan vanwege die menselijke maat en dan vooral het ontbreken daarvan. Harm Holman, vanwege het stempel van niet-integer zijn en ook burgemeester Smid. Kennelijk slaagde hij er niet in zijn bevindingen dermate dwingend en overtuigend te brengen dat LGN het verder liet zoals het was en niet vroeg om een openbaar debat.
Hamvraag: welke winst heeft de zaak Holman  dan wél opgeleverd?
Vincent Muskee
[gallery ids=”eyJ1cmwiOiJodHRwczpcL1wvd3d3LmRla3JhbnRuaWV1d3MubmxcL3dwLWNvbnRlbnRcL3VwbG9hZHNcLzIwMTdcLzAyXC9IZW5rLUtvZWtrb2VrLTIwMTQuanBnIiwidGl0bGUiOiJIZW5rIEtvZWtrb2VrIDIwMTQiLCJjYXB0aW9uIjoiIiwiYWx0IjoiIiwiZGVzY3JpcHRpb24iOiIifQ==,eyJ1cmwiOiJodHRwczpcL1wvd3d3LmRla3JhbnRuaWV1d3MubmxcL3dwLWNvbnRlbnRcL3VwbG9hZHNcLzIwMTdcLzAyXC9IYXJtLUhvbG1hbi0yMDE0LmpwZyIsInRpdGxlIjoiSGFybSBIb2xtYW4gMjAxNCIsImNhcHRpb24iOiIiLCJhbHQiOiIiLCJkZXNjcmlwdGlvbiI6IiJ9,eyJ1cmwiOiJodHRwczpcL1wvd3d3LmRla3JhbnRuaWV1d3MubmxcL3dwLWNvbnRlbnRcL3VwbG9hZHNcLzIwMTdcLzAyXC9IYW5zLXZhbi1kZXItTGFhbi0yMDE0LmpwZyIsInRpdGxlIjoiSGFucyB2YW4gZGVyIExhYW4gMjAxNCIsImNhcHRpb24iOiIiLCJhbHQiOiIiLCJkZXNjcmlwdGlvbiI6IiJ9,eyJ1cmwiOiJodHRwczpcL1wvd3d3LmRla3JhbnRuaWV1d3MubmxcL3dwLWNvbnRlbnRcL3VwbG9hZHNcLzIwMTdcLzAyXC9LbGFhcy1TbWlkLTIwMTUtUE9SVFJFVC5qcGciLCJ0aXRsZSI6IktsYWFzIFNtaWQgMjAxNSBQT1JUUkVUIiwiY2FwdGlvbiI6IiIsImFsdCI6IiIsImRlc2NyaXB0aW9uIjoiIn0=”]
|||
|||

UIT DE KRANT