Zwaan kleef aan
Puur natuur
Puur Natuur
Als klein jongetje werd me de nodige vrees aangepraat om op te passen voor zwanen. Een kwade zwaan kon je namelijk met één vleugelslag maar zo je arm of been breken. Dan leer je er wel respect voor te hebben en houd je gepaste afstand. Dat deed je beslist als een zwaan een nest had en er een agressieve, sissende en blazende partner met opgezette vleugels je bij zijn broedende echtgenote uit de buurt wilde houden.
Het jongetje is al lang geleden groot geworden en inmiddels op een leeftijd gekomen dat de krimp zich alweer voorzichtigjes inzet. Ook is er het besef dat het met de agressie van zwanen wel meevalt, hoewel… Je zou een zwaan de Kim Jung-un onder de vogels kunnen noemen. Ze blijven onvoorspelbaar en dan is het goed om op je qui vive te blijven. Er zijn trouwens meer vogels van diverse pluimage die agressief kunnen zijn, net als er meer onvoorspelbare leiders zijn. Zelf ben ik ook een leider(tje), maar dan één die in ieder geval te vertrouwen is. Afgelopen vrijdag leidde ik als coördinator van de Paddenstoelenwerkgroep IVN Roden een excursie. Die vond plaats bij Opende waar een terrein van Staatsbosbeheer ligt waarop ’t Blôde Fuottenpaad is uitgezet. U begrijpt dat we bij deze gelegenheid de laarzen hebben aangehouden, want het was guur weer. Overigens hadden we dat sowieso gedaan, want op zoek naar mycologische kleinoden is het soms kruip-door-sluip-door om er bij te komen en wordt er (met een ontheffing van Staatsbosbeheer) regelmatig van het pad afgeweken.
Van dat ’Zwaan kleef aan’ in de aanhef weet u ongetwijfeld dat het verwijst naar een sprookje over drie broers waarvan uiteindelijk de domste de slimste bleek. Het heeft ook een andere betekenis, namelijk als gezegde om te duiden dat steeds meer mensen hetzelfde doen, zich ergens bij aansluiten of meedoen met een groep. Dat kan zowel positief als negatief worden uitgelegd. Als u zich aansluit als vrijwilliger bij één of andere organisatie dat een goed doel nastreeft heeft dat in principe een positieve betekenis. Maar het wordt ook wel gebruikt in negatieve zin: ”Daar heb je weer zo’n zwaan-kleef-aan-type”. Daar zijn veel voorbeelden van te noemen en kolommen mee te vullen, maar dat laat ik hier maar achterwege. Als natuurman geef ik er liever een positieve uitleg aan en betrek het meer op de zwaan die u op de foto ziet. Even na aanvang van de inventarisatie aan de Kale Weg bij Opende zagen we een verlaten nest van zwanen met vier eieren. Iets verderop zagen we het mannetje in een weiland, maar het vrouwtje was nergens te bekennen. Pakweg 3 uur later kwamen we op de terugweg weer bij het nest langs, waarop het vrouwtje nu wel aanwezig was en in de tussentijd had ze een kakelvers, nog helderwit ei gelegd. Dan kan het broeden niet veel later beginnen en zie je over circa een maand een (zwaan-kleef-aan) rijtje zwanen zwemmen. Dat doen ze namelijk in de regel heel gedisciplineerd.
Tijdens zo’n excursie is er uiteraard belangstelling voor andere natuurzaken dan paddenstoelen. Bijvoorbeeld voor vogels. Eén van de deelnemers kent het gebied nog heel goed uit de periode rond 1985. Toen inventariseerde hij het op broedvogels, speciaal de weidevogels. Op een gebied van ongeveer 50 ha telde hij toen 30 paartjes Grutto’s en 8 paartjes Watersnippen. Tevens waren er tal van andere weidevogels, zoals Kievit, Tureluur, Scholekster, Zomertaling, Veldleeuwerik en noem maar op. Nu hoorden we er slecht één Grutto roepen en misschien was dat om een partner te zoeken. Verder was er helemaal niets te bekennen, op enkele zangvogels in de omringende houtsingels na. Dan weet je dat het hier, net als elders op veel plekken, droevig is gesteld met de weidevogelstand. De oorzaak is bekend: Vanwege de verlaging van het grondwaterpeil ten faveure van de (intensieve) landbouw is het gebied verdroogd waardoor er nauwelijks nog bodemleven is. Bovendien is de grond dan te hard voor de vogelsnavels om er in door te dringen. Goede gebieden zijn er nog wel, maar maximaal rendement nastrevende landbouwers hebben helaas de overhand.
Als klein jongetje werd me de nodige vrees aangepraat om op te passen voor zwanen. Een kwade zwaan kon je namelijk met één vleugelslag maar zo je arm of been breken. Dan leer je er wel respect voor te hebben en houd je gepaste afstand. Dat deed je beslist als een zwaan een nest had en er een agressieve, sissende en blazende partner met opgezette vleugels je bij zijn broedende echtgenote uit de buurt wilde houden.
Het jongetje is al lang geleden groot geworden en inmiddels op een leeftijd gekomen dat de krimp zich alweer voorzichtigjes inzet. Ook is er het besef dat het met de agressie van zwanen wel meevalt, hoewel… Je zou een zwaan de Kim Jung-un onder de vogels kunnen noemen. Ze blijven onvoorspelbaar en dan is het goed om op je qui vive te blijven. Er zijn trouwens meer vogels van diverse pluimage die agressief kunnen zijn, net als er meer onvoorspelbare leiders zijn. Zelf ben ik ook een leider(tje), maar dan één die in ieder geval te vertrouwen is. Afgelopen vrijdag leidde ik als coördinator van de Paddenstoelenwerkgroep IVN Roden een excursie. Die vond plaats bij Opende waar een terrein van Staatsbosbeheer ligt waarop ’t Blôde Fuottenpaad is uitgezet. U begrijpt dat we bij deze gelegenheid de laarzen hebben aangehouden, want het was guur weer. Overigens hadden we dat sowieso gedaan, want op zoek naar mycologische kleinoden is het soms kruip-door-sluip-door om er bij te komen en wordt er (met een ontheffing van Staatsbosbeheer) regelmatig van het pad afgeweken.
Van dat ’Zwaan kleef aan’ in de aanhef weet u ongetwijfeld dat het verwijst naar een sprookje over drie broers waarvan uiteindelijk de domste de slimste bleek. Het heeft ook een andere betekenis, namelijk als gezegde om te duiden dat steeds meer mensen hetzelfde doen, zich ergens bij aansluiten of meedoen met een groep. Dat kan zowel positief als negatief worden uitgelegd. Als u zich aansluit als vrijwilliger bij één of andere organisatie dat een goed doel nastreeft heeft dat in principe een positieve betekenis. Maar het wordt ook wel gebruikt in negatieve zin: ”Daar heb je weer zo’n zwaan-kleef-aan-type”. Daar zijn veel voorbeelden van te noemen en kolommen mee te vullen, maar dat laat ik hier maar achterwege. Als natuurman geef ik er liever een positieve uitleg aan en betrek het meer op de zwaan die u op de foto ziet. Even na aanvang van de inventarisatie aan de Kale Weg bij Opende zagen we een verlaten nest van zwanen met vier eieren. Iets verderop zagen we het mannetje in een weiland, maar het vrouwtje was nergens te bekennen. Pakweg 3 uur later kwamen we op de terugweg weer bij het nest langs, waarop het vrouwtje nu wel aanwezig was en in de tussentijd had ze een kakelvers, nog helderwit ei gelegd. Dan kan het broeden niet veel later beginnen en zie je over circa een maand een (zwaan-kleef-aan) rijtje zwanen zwemmen. Dat doen ze namelijk in de regel heel gedisciplineerd.
Tijdens zo’n excursie is er uiteraard belangstelling voor andere natuurzaken dan paddenstoelen. Bijvoorbeeld voor vogels. Eén van de deelnemers kent het gebied nog heel goed uit de periode rond 1985. Toen inventariseerde hij het op broedvogels, speciaal de weidevogels. Op een gebied van ongeveer 50 ha telde hij toen 30 paartjes Grutto’s en 8 paartjes Watersnippen. Tevens waren er tal van andere weidevogels, zoals Kievit, Tureluur, Scholekster, Zomertaling, Veldleeuwerik en noem maar op. Nu hoorden we er slecht één Grutto roepen en misschien was dat om een partner te zoeken. Verder was er helemaal niets te bekennen, op enkele zangvogels in de omringende houtsingels na. Dan weet je dat het hier, net als elders op veel plekken, droevig is gesteld met de weidevogelstand. De oorzaak is bekend: Vanwege de verlaging van het grondwaterpeil ten faveure van de (intensieve) landbouw is het gebied verdroogd waardoor er nauwelijks nog bodemleven is. Bovendien is de grond dan te hard voor de vogelsnavels om er in door te dringen. Goede gebieden zijn er nog wel, maar maximaal rendement nastrevende landbouwers hebben helaas de overhand.