“Jazz kan de redding van onze planeet betekenen”

Coen de Jonge vertelt over zijn ‘doorgeslagen hobby’

PEIZE – Als de verslaggever al bij de deur staat om afscheid te nemen, laveert zijn gastheer hem nog even terug naar de grote tafel, waarop grammofoonplaten, cd’s, tijdschriften en boeken, allemaal over jazz, liggen uitgestald. “Kijk, dit pakketje kreeg ik gisteren rechtstreeks vanuit Amerika toegestuurd, een setje met vier cd’s met opnamen die Frank Sinatra in de periode tussen 1935 en 1955 in Amerikaanse radio-studio’s heeft gemaakt. Vol met nummers die nooit op de plaat zijn uitgekomen. Plus een boekje met foto’s en beschrijvingen. Mooi man. En o ja, loop dan ook nog maar even mee naar mijn cd-speler, dan zal ik je een heel bijzondere opname van een studiorepetitie van Sinatra laten horen. Met tussendoorse opmerkingen van The Voice himself. Moet je horen. Dit is echt een collector’s item hoor,”zegt Coen de Jonge (1942, Ootmarsum) verlekkerd. Misschien is het voor hem de zoveelste keer, maar zijn enthousiasme is er niet minder door.

Frank Sinatra, wiens honderdste geboortedag onlangs groot in de media werd uitgemeten, kun je met enige reserve – ‘want in feite vind ik álle jazz, mits van enig niveau, de moeite waard’- De Jonge’s favoriete zanger noemen. “Ik weet veel, heel veel van hem, ” beaamt hij. De gepensioneerde (hoofd)onderwijzer en later in de stad Groningen projectcoördinator en onderwijsadviseur is vanaf zijn veertiende al van jazz bezeten. Niet, dat hij zelf een instrument bespeelt – ‘nou ja, de blokfluit, dat leerde ik op de kweekschool’-, maar je mag hem zonder restrictie een ‘echte kenner’ noemen. Zijn platen- en cd-collectie bevat enkele duizenden exemplaren, die in diverse kasten maar ook her en der langs de wanden in de kamer van zijn huis in Peize – ‘we wonen hier al een jaar of veertig, lekker dicht bij de stad’- staan gestapeld. De Jonge, kortom, behoort tot de grootste jazzkenners in ons land met veel internationale contacten. Hij is onder meer hoofdredacteur van het tijdschrift JazzBulletin, het kwartaalblad van het in Amsterdam residerende Nederlands Jazz Archief en daarnaast ook redacteur van het glossy muziektijdschrift Jazzism. Verder, we raffelen hier zijn CV beknopt af, schrijft hij voor het programmablad van het North Sea Jazz Festival en voor het blad Nestor. Eerder publiceerde hij ‘Belevenissen in Bebop’, (een biografie over zijn vriend, de in Veendam wonende jazz pianist Rein de Graaff) en enkele essaybundels, allemaal over jazz en aanverwante muzieksoorten. Verder – want we gaan nog even door – stelde hij een aantal bundels samen met werk van de dichter Simon Vinkenoog. En – ook daarvan getuigen de wanden in de woonkamer in ruime mate – verzamelt hij kunstwerken van de bij de Cobragroep behorende dichter Lucebert. “Die noemde zichzelf ook een gemankeerde saxofonist,”geeft hij er als extra toelichting bij.

Maar ter zake nu. Over jazz dus. De Jonge’s definitie daarvan is drieledig: “Er moet een forse dosis improvisatie in zitten, er moeten links naar de blues zijn en er moet een zekere mate van ‘swing’ in zitten,”doceert hij. Bij de vraag of jazz in de huidige muziekwereld een wat ondergeschoven kind is, kijkt (ook) Neerlandicus De Jonge wat bedenkelijk voordat hij antwoordt: “Bij jazz is er, zoals bij veel muzieksoorten, een golfbeweging. De belangstelling staat en valt met de aandacht die er, vooral op de radio, aan wordt besteed. En die is nu echt minimaal. Maar jazz als muziekgenre leeft wel degelijk. Ook regionaal. Helaas echter mondjesmaat in de stad Groningen. Heel vreemd, daar krijgt een virtuoos als Rein de Graaff, toch uit de noordelijke contreien afkomstig, bijna geen poot aan de grond. Je hebt nu wel de tendens dat vooral jonge klassieke pianisten dicht tegen jazz aankruipen. Maar er komen steeds weer andere nieuwe invloeden bij. Dat boeit me enorm. Jazz,”zegt hij ietwat provocerend, “is de redding van onze planeet. Jazz moet je immers samen spelen, je moet van elkaars fouten leren en in balans raken. Schrijf maar op dat jazz voor mij een doorgeslagen hobby is. En voor mijn vrouw? Mwâh, minder, maar zij houdt erg van ballet; mijn kleindochter is als aankomend professional daar heel bedreven in. Daar ben ik supertrots op.”

Voor belangstellenden volgt hier het telefoonnummer van Coen de Jonge: 050-5032907.