Meikever is op tijd

Afgelopen week zat ík in de schemering met een glaasje rosé in onze veranda. De zon was net onder gegaan en de wolken kregen een zacht oranje, roze tot paarse pastelgloed. Plotseling hoor ik een zwaar gebrom. Een donkere schim vliegt een paar rondjes om mijn hoofd en verdwijnt in de richting van de in bloei staande Rododendron. Het was een dikke meikever die onze tuin met een bezoek vereerde.

Precies op tijd, want het is halverwege mei. Een kever van de klok dus. Zo zie je maar dat planten en dieren zich ook wel aan de tijd houden, in tegenstelling tot de pinksterbloemen waarover ik de vorige keer schreef. Nou heeft de meikever het voordeel dat mei een hele maand duurt en Pinksteren maar twee dagen. De natuur volgt een vrij vast tijdschema, het ritme van licht en temperatuur.

Terug naar de meikever (Melolontha melolontha). Het is een middelgroot insect (tot 3 cm groot) en behoort tot de orde kevers (Coleoptera). Meikevers hebben kastanjebruine dekschilden op hun rug met witte driehoekjes op het zwarte achterlijf. Ze zijn opvallend behaard en hebben twee  oranje antennes met waaiers aan de uiteinden. Die waaiers klapt hij als hij op zoek is naar voedsel of een partner.   

De een vindt het een prachtig insect, de ander vindt ze griezelig of een vreselijke lastpost. Vooral de larven, de zogenaamde engerlingen kunnen schade aanbrengen aan gewassen. Ze vreten aan de wortels van planten en kunnen een moestuinen of gazon behoorlijk ruineren. De kevers eten blad, vooral van loofbomen zoals beuk, zomereik, en haagbeuk en fruitbomen. Meikevers staan zelf op het menu van egels, bosmuizen, vogels, en (nacht)roofvogels. Ik kan me overigens voorstellen dat een brommende, rond je hoofd vliegende, meikever als griezelig kan worden ervaren. Ze doen echter niets om bang voor te zijn. Ze bijten niet en steken niet.

De engerlingen (tot wel 5 centimeter lang) zijn vooral bekend bij de onderhoudsploegen van sportvelden. Als je ze niet tijdig ontdekt, loop je de kans dat een voetballer bij een flinke sliding de halve grasmat voor zich uit oprolt. Misschien is het je wel eens opgevallen dat sommige voetbalvelden naar knoflook ruiken? Dan is de grasmat geïnjecteerd met een knoflookmengsel waar daar schijnen de larven niet van te houden. Ook worden aaltjes ingezet die de laven ondergronds aanvallen.

Overdag zie je meikevers vrijwel niet vliegen. Tegen de schemering komen ze tevoorschijn om te eten of een partner te zoeken. Ze laten zich graag lokken door kunstlicht. Ik las ergens dat kunstlicht ze in verwarring zou brengen omdat ze zich normaal gesproken op de maan zouden oriënteren maar of dat een broodje aap verhaal is heb ik niet kunnen achterhalen. Het kunstlicht was die avond waarschijnlijk wel de reden voor het bezoek aan onze veranda.

Wist u trouwens dat er ook junikevers bestaan? Dit kleinere familielid van de meikever lijkt er veel op. Zowel wat betreft vorm als gedrag. Ze zijn ongeveer de helft van een meikever qua grootte en behaarder. En ja… ze vliegen in juni/juli. Beide kevers zijn dus van de tijd.

Op Wikipedia las ik dat meikevers tot in de vorige eeuw in Duitsland en Frankrijk door mensen werden gegeten in meikeversoep. Daarvoor moet je meikevers zonder schilden bakken, vermalen en door de soep roeren. Het zou een kreeftachtige smaak geven. Deze maaltijdtip laat ik aan me voorbij gaan.

Ik trek me zo weer even terug in de veranda en laat de meikevers vliegen. Met muggen heb ik meer problemen want aan die insecten heb ik een bloedhekel, maar dat is weer een ander verhaal.

Andre Brasse Puur Natuur nr. 71. Mei 2022.