Engels voor kleuters? Ja!, zegt De Rank. Té vroeg, volgens De Marke

Hoever zijn de basisscholen in Noordenveld met de vernieuwing in het onderwijs?

NOORDENVELD – Het leeft al een tijdje in Nederland: vernieuwing in het basisonderwijs. Is het huidige onderwijssysteem nog wel bij de tijd? Hebben we nog wel lesboeken nodig in het digitale tijdperk? En wordt het geen tijd dat ook de kleuters Engelse les krijgen? Staatssecretaris Dekker van Onderwijs vindt dat Engelse les in groep 1 moét. Dat staat in een advies van Platform Onderwijs 2032 dat door de staatssecretaris is ingesteld om na te denken over hoe het onderwijs meer toekomstgericht moet worden. Hoe zit het eigenlijk met die vernieuwing in Noordenveld? De Krant ging op onderzoek uit.

Dat niet iedere school hetzelfde denkt over deze zogenaamde ‘vernieuwing’, wordt al snel duidelijk. Zowel de onderlinge visies erop verschillen, maar ook de integratie van digitale leermiddelen op de scholen liggen tamelijk uiteen. Op de ene school maakt de tablet in de groep vast onderdeel uit van het lesprogramma terwijl bij de andere school het enige digitale apparaat dat gebruikt wordt voor de lessen het digibord is. Voor dit verhaal zochten we contact met 4 scholen in de gemeente Noordenveld.

Op OBS De Marke in Roden zijn de tablets en computers al aardig ingeburgerd. “Alle kinderen van één groep kunnen op onze school tegelijkertijd achter de computer om aan een opdracht te werken”, vertelt schooldirecteur Dennis van der Put. “We werken al vanaf de kleuterklassen met computers. Dat is belangrijk, kinderen groeien immers thuis ook op met computers en tablets. Je staat echt versteld hoe handig jonge kinderen er al mee zijn. In de midden- en bovenbouw werken we met ‘devices’, een combinatie van een tablet en laptop. Die rijden we op een kar naar de groep waar alle kinderen via een wifi-verbinding de natuur- en techniekles of een werkstuk op de laptop kunnen maken. Het voordeel is dat iedereen, dankzij de speciale software, op z’n eigen niveau kan werken. De kinderen hebben allemaal een koptelefoon op, zodat ze zich goed kunnen focussen. Dat doen we een paar keer week, vanaf groep vijf, maar we willen het op termijn uitbreiden naar de onderbouw.” Het is beslist niet zo dat de Ipad de schoolboeken, de schriften en pennen naar de archiefkast verdrijven bij De Marke. “Boeken blijven. Pen en papier ook. Kinderen moeten wél een brief kunnen schrijven. En ook de motoriek van een kind moet ontwikkeld worden.” Van der Put deelt de mening van staatsecretaris Dekker over Engels voor kleuters niet. “Eerlijk gezegd begrijp ik zijn visie niet zo goed. Verschillende studies tonen aan dat kinderen, willen ze écht goed Engels leren spreken, een paar uur per dag les zouden moeten krijgen van een native speaker. Op dit moment geven we Engels vanaf groep 7. Daarbij werken wij met de software van ‘Take it easy’ op het digibord. Op die manier horen de leerlingen ook de juiste uitspraak. Over het algemeen is dat voldoende om aan te sluiten bij de Engelse lessen op het voortgezet onderwijs. Het zou kunnen dat we dat in de toekomst vanaf groep 6 gaan doen. Maar dat gaat hoe dan ook altijd ten koste van andere lesuren. Dat zou je op kunnen lossen door bijvoorbeeld de geschiedenisles in het Engels te geven, door een docent die goed de taal beheerst. Dan wordt in Groningen ook gedaan, door Engelstalige leerkrachten. Maar goed, zover is het nog niet”, aldus Van der Put.

Op Daltonschool ODBS Het Valkhof in Roden is Engelse les een actueel onderwerp. “Nu nog geven we alleen Engels in de groepen 7 en 8, maar we neigen er sterk naar om dat te verlagen”, vertelt Coos Boerma, directeur van de school aan de Schonauwen. Jonge kinderen leren snel en zijn ontvankelijk voor taal, dat is al bewezen. Of dat ook geldt voor de kleuters? Weet ik niet. Het is bij ons in ieder geval wel een onderwerp. We hebben een werkgroep aangesteld die zich hierin gaat oriënteren.” Over meer digitaal onderwijs is Boerma gematigd positief. “We moeten niet verwachten dat de Ipad wonderen gaat verrichten. Uit onderzoek blijkt dat kinderen op Ipad-scholen zelfs lager presteren dan op scholen waar met pen en papier gewerkt wordt. Dus, gebruik met mate oké, maar laten we het niet overdrijven. Wij zijn een Daltonschool. Dat betekent dat kinderen hier veel zelfstandig werken. Dat doen ze ook met lessen op computers en Ipads, dat plannen ze zelf in in hun weektaak. Wij zien dat als goede aanvulling op de reguliere lesmethoden. Vanaf de eerste groep werken we al met de digitale lesborden, de digibords. Of wij ook voor de jongste groepen meer digitaal onderwijs willen invoeren? Dat hangt af van het aanbod. Er is steeds meer goed materiaal beschikbaar.”

Op de Gereformeerde Basisschool De Rank, achter de Albert Heijn in Roden, zijn ze al een stapje verder in het vernieuwingsproces, zo leert het verhaal van plaatsvervangend woordvoerder en leerkracht van groep 4 Jolande Verbree. De directeur van de school is zelf in Polen, maar Verbree wil er graag iets over kwijt. “Wij geven al Engels in groep 1 tot en met 4. Daar zijn we na de zomervakantie mee begonnen. En dat bevalt nu al erg goed”, begint Verbree. “Kinderen vinden het heel normaal, merken we. Ze komen via internet ook al in aanraking met Engelse woorden en liedjes. En dat doen we in de groep ook. ‘Hoofd-schouders-knieën-teen’ is zo’n lied dat we ook in het Engels zingen. Kinderen vinden het prachtig! Of ze niet eerst de Nederlandse taal goed moeten aanleren? Het kan én én. Veel kinderen komen hier op school binnen met een behoorlijk hoge woordenschat. Ze kunnen best wat extra uitdaging gebruiken. Bovendien, ze pikken het op jonge leeftijd snel op. We horen ze in pauzes in het Engels tellen. Je merkt gewoon dat ze erg gemotiveerd zijn. In de groepen 1 tot en met 4 werken we met de methode ‘Take it easy’. Van groep 5 tot en met groep 8 gebruiken we het oude leersysteem maar ook daar schakelen we volgend jaar over naar het nieuwe. Ik wil wel even benadrukken dat we dat niet doen om kinderen hoger te laten uitstromen. We willen kinderen ook in de onderbouw extra uitdagen op taalgebied”, zegt Verbree. Ook op digitaal vlak maakt de school flinke stappen. De IPads zijn op De Rank al aardig ingeburgerd. Docenten zijn op IPadles geweest en voor dit schoolseizoen maken de tablets onderdeel uit van het lesprogramma. “Veel methodes kunnen erop, Rekenmonsters is daar een goed voorbeeld van. Een IPad is ook heel handig voor kinderen die iets nog niet helemaal beheersen. Met een IPad kunnen ze op hun eigen tempo extra oefenen.” Bang de kinderen er toch stiekem spelletjes op spelen als de leraar even niet oplet is Verbree niet. “Sterker nog; dat kan niet eens. Als ze eenmaal in een programma zitten, kunnen ze er niet uit. Uitloggen kan namelijk alleen met een code. Controle van het gemaakte werk doen we via een speciale app. We hebben een rooster gemaakt voor de tablets. Sommige onderdelen van de vakken rekenen, taal en techniek maken leerlingen op IPads. Maar ook voor de kleuters is er veel leuke software te krijgen. Iets met vormen bijvoorbeeld. Dan mogen ze rondlopen met de IPad en foto’s maken van alles wat vierkant is. Maar ook hiervoor geldt bij ons: we gebruiken het als extra leermiddel. En niet als vervanging voor het boek.”

Op basisschool De Tandem in Roden is nog wel of geen Engels in lagere groepen nog niet binnen het team besproken, vertelt Thea van Lacum, internbegeleidster op de school. Ook hier is de directeur even niet afwezig en doet Van Lacum het woord. “Engels is bij ons op dit moment geen issue. Wij geven het op dit moment alleen in groep 7 en 8. Bij ons ligt de focus vooral op handelingsgericht werken. Daarbij willen we aan de slag met 3 niveaugroepen: een Basisgroep, een Zorggroep en een Extragroep. Het is de bedoeling dat we de instructiebehoefte en verwerkingsbehoefte aan willen passen aan het niveau van de groep. Stel dat we normaal gesproken een half uur instructie geven, kan dat voor de ‘Extragroep’, teveel zijn. Ze hebben sneller door wat de bedoeling is. En de Zorggroep kan juist behoefte hebben aan extra uitleg. Dat willen we dan gepast kunnen aanbieden.” De Tandem werkt nog steeds met lesboeken en de uitwerking ervan komt op papier. Iedere klas heeft wel een paar computers, die worden gebruikt voor kinderen die iets extra’s nodig hebben. Bijvoorbeeld extra oefening met de tafels, legt Van Lacum uit. “Voor kinderen die extra uitdaging kunnen gebruiken, werken we met Acadin. Deze kinderen krijgen buiten de leerstof om wat extra’s aangeboden.” De Tandem werkt met digibords vanaf groep 3. “Digitale programma’s, maar ook hier is de uitwerking ervan op papier.” Reageren? info@media-totaal.nl

Kader:

OBS De Marke, 250 leerlingen, 10 groepen

ODBS Het Valkhof, 330 leerlingen, 13 groepen

GBS De Rank, 110 leerlingen, 5 groepen

OBS De Tandem, 160 leerlingen, 7 groepen