Puur Natuur: Vergeet-mij-niet

De nieuwjaarsborrels liggen weer achter ons. ‘Hoi’, ‘gelukkig nieuwjaar’, ‘de beste wensen’ en meer van deze begroetingen komen voorbij. Maar ook steeds vaker hoor ik vragen als ‘Hoe heet zij ook alweer, die vrouw die daar loopt’? Mensen die we wel ergens van (her)kennen maar ook weer ‘een beetje zijn vergeten’. Vergeten is menselijk zullen we maar zeggen. Zeker als we veel aan ons hoofd hebben want stress kan vergeetachtigheid bevorderen. Of is het iets anders?

Onlangs las ik een verhaal over dementie en Alzheimer. Ik weet eerlijk gezegd niet veel over dementie. Toch hoor en lees je er regelmatig over. Niet dat ik denk dat veel mensen uit mijn omgeving aan het dementeren zijn maar vergeetachtiger worden we wel. Zeker naarmate we ouder worden. Ik hoor het steeds meer mensen om me heen zeggen.

Toch maar eens even in de ‘dementie’ gedoken. Het blijkt een verzamelnaam voor meer dan 50 hersenziektes te zijn. Hieronder valt ook Alzheimer. Al deze ziektes tasten de hersenen aan waardoor iemands geestelijke gezondheid langzaam achteruit gaat. Een op de vijf mensen krijgt dementie lees ik op de site. Hierbij komt vroeg of laat geheugenverlies om de hoek kijken.

Tijdens een congres sprak ik iemand van de Alzheimer Stichting. Ik kreeg een mooi blauw vergeet-mij-niet speldje aangeboden. Het bleek het symbool van Alzheimer Nederland te zijn. Hiermee laat je zien dat je mensen met Alzheimer niet vergeet. Het hangt boven mijn bureau. Het bloempje raakt me. Het herinnert me aan mijn vader die aan het eind van zijn leven steeds vergeetachtiger werd. Dementie? Hij raakte meer en meer geïsoleerd en trok zich steeds meer terug. Dat deed zeer.

Het vergeet-mij-nietje staat ook symbool voor eenvoud, liefde en herinneringen aan geliefden. Mensen waar je van houdt zoals je familie en vrienden. Bijzondere mensen, waar je mooie momenten mee hebt beleefd en onvergetelijke herinneringen hebt gemaakt.

Hoe het bloempje aan deze naam komt? Er bestaan meerdere verhalen. Een van de bekendste is het verhaal van een geharnaste ridder die met zijn geliefde langs een rivier liep. Hij plukte voor haar een bosje blauwe vergeet-mij-nietjes. Maar hij verloor zijn evenwicht en viel in het water. Door het gewicht van zijn harnas kon hij niet zwemmen en verdronk tragisch. Voordat hij onder water verdween stak hij zijn hand uit en gaf de bloemen aan zijn geliefde met de woorden ‘vergeet mij niet’.

Er bestaan overigens tientallen soorten vergeet-mij-nietjes. Ze komen voor in Europa, Azië, Afrika en Australië. Ze groeien veel langs oevers van beken, rivieren en sloten. Ik denk dat onze ridder het moerasvergeet-mij-nietje (Myosotis palustris) heeft geplukt maar dat terzijde. Myosotis komt van het Griekse myos (muis) en otis (oor). Het verwijst naar de vorm en beharing van het blad van de plant. Het plantje kent ook namen als blauwoogje, muizeoor, moesoor, stijfselbloempje en slootbloempje.

Het akkervergeet-mij-nietje werd in de Middeleeuwen gebruikt tegen tuberculose en van het moerasvergeet-mij-nietje kun je versterkende thee zetten. Het zou moeten werken tegen hoofdpijn en verkoudheid. Zou het ook helpen tegen vergeetachtigheid? Je kunt de helder blauwe bloempjes in ieder geval gebruiken om gerechten en dinertafels mee op te fleuren.

Soms zie ik op tegen een toekomst waarin je wellicht steeds meer gaat vergeten. Dat je herinneringen gaan vervagen, dat je steeds minder goed kunt onthouden. Niet alleen lastig voor jezelf maar ook voor je geliefden om je heen. Gelukkig speelt dit (nog) niet en hoeft niemand bang te zijn dat ik hem of haar vergeet. Maar namen onthouden lijkt wel steeds lastiger te worden….

Andre Brasse - Puur Natuur - januari 2024